Praktika digitala didaktika taldean diseinatzen dugu, eta horretan aritzen garen taldekideok ikasgelako behaketak egin ohi ditugu praktikak eskola eta institutuetan nola funtzionatzen duen egiaztatzeko. Artikulu honetarako, behaketa egin genion DBHko 1. mailako ikasle bati hura 40 minutuz praktika digitalean aritu bitartean.
Ostegunero, goizerdi aldera, Eduard eta bere gelako gainerako 24 ikasleak informatika-gelara joaten dira eta praktika digitala egiten dute. Aurreko hilabetean zenbaki osoak landu zituzten; zehazki, egin zituzten azken saioak 2. ataleko 26. eta 27. saioak izan ziren.
Behatu genuen praktika digitaleko saioan, Eduardek honako jarduera hauek egin zituen:
- Zenbaki osoen arteko 22 eragiketa biderkatzaile
- Zenbaki osoen arteko 3 eragiketa konbinatu
- Zenbaki arrunten arteko 10 eragiketa konbinatu
- 5 berreketa zenbaki arruntekin
- Zenbaki arrunten arteko 13 biderketa eta kenketaren zenbatespenak
- Emaitza 10 eta 20 artekoa duten 5 erro karraturen zenbatespenak
- 5 hondar kalkulatzea kalkulagailuarekin
- 5 batezbesteko eta mediana kalkulatzea
- Poligonoak eraikitzeko 2 zeregin
- g-tik kg-ra eta alderantziz pasatzeko 4 zeregin
- 3D gorputzak eraikitzeko 4 zeregin
Ekoizpen-praktika, aplikazioarekin
Saioa hasi ondoren, Eduardi eragiketa biderkatzaileei buruzko jarduera bat agertu zitzaion lehenbizi. Jardueran, zenbaki osoen arteko eragiketa biderkatzaile eta batukorrak ebatzi behar ziren, eta emaitza idatzi. Eduardek eragiketen emaitzak ondorioztatu zituen lehenbizi, eta, ondoren, zegokien zeinua aukeratu zuen. Pare bat kasutan laguntza eskatu behar izan zuen, eta, kasu horietan, jarduerak zenbaki arrunten arteko eragiketa baliokide baten emaitza adierazi zion. Jardueraren helburua, emaitzaren balioa kalkulatzen jakiteaz gain, haren zeinua identifikatzen jakitea zen. Laguntzari esker, Eduardek errazago egin ahal izan zuen lehen atala. Laguntza gehigarri gisa, irakasleak honako galdera hauek egin ziezazkiokeen: «Demagun ez diezula zenbakien zeinuei erreparatu behar. Hala balitz, zein izango litzateke emaitza?», «Lortu duzu emaitza. Orain, erreparatu berriro zeinuei. Emaitzak positiboa izan behar du, ala negatiboa?».
Hurrengo jarduera ere zenbaki osoen arteko eragiketa biderkatzaileei buruzkoa zen, baina oraingoan emaitza jakin bat zuten eragiketa zehatz guztiak hautatu behar ziren, hau da, eragiketa biderkatzaile baliokideak hautatu behar ziren. Kasu horretan, laguntzarekin aukera bat bakarrik baztertzen zen kalkulu kopurua murrizteko. Horrela, ez zen adierazten zeintzuk hautatu ziren behar bezala edo zeintzuk falta ziren hautatzeko. Helburua ikasleak pantailako eragiketa guztien emaitza zehatza kalkulatzera behartzea zen. Lehen enuntziatuaren kasuan, Eduardek ez zituen bi eragiketa zuzen adierazi, baina, zuzenketa ikusi ondoren, konturatu zen eragiketa guztiak ebatzi behar zituela erantzun posibleak ote ziren jakiteko. Jarduera arinago egiten laguntzeko, irakasleak Eduardi erakuts ziezaiokeen eragiketa batzuk bazter zitezkeela kalkulurik egin beharrik gabe: «Erreparatu eragiketa bakoitzaren emaitzaren zeinuari. Ba al dago emaitzarik, enuntziatuarekin bat ez datorren zeinurik duenik?».
Eduardek zenbaki osoen arteko eragiketak ebazten jarraitu zuen. Oraingoan, ordea, eragiketa batukorrak ziren, eta kutxatxo batukorra erabili behar zen, ekuazioak ebazteko cover-up estrategiarekin ohitzen hasteko. Hain zuzen, eskaintzen zen laguntzak orbana isolatzen zuen. Oraingo honetan, Eduardek ez zekien nola ebatzi eta, instintiboki, alboko gelakidearen ordenagailuari begiratu zion. Ikusi zuen jarduera bera egiten ari zela, baina beste zenbaki batzuekin. Orduan, zer egin behar zuen galdetu zuen, eta kutxatxo batukorrak nola funtzionatzen zuen azaldu genion. Hona hemen une horretan egiteko galdera apropos bat: «Zure ustez, zer lotura dago kutxatxo batukorraren eta ondoko adierazpenaren artean?».
Laugarren jarduera zenbaki osoen arteko eragiketa konbinatuei buruzkoa zen. Mekanika honako hau zen: lehenik eta behin, ebatzi beharreko eragiketa adierazi behar zen, eta, ondoren, haren emaitza. Helburua zen arreta eragiketen lehentasunean jartzea eta horiek pixkanaka ebaztea. Orduan, Eduardek aipatu zuen asko gustatzen zitzaiola jarduera horretako eragiketa konbinatuak ebaztea; izan ere, «akatsen bat egiten badut, berehala jakiten dut, eta akatsa ez da amaierara arte pilatzen», azaldu zuen.
Hurrengo jardueretan kenketen, erro karratuen eta biderketen emaitzak zenbatetsi behar ziren. Zenbatespen bat egitea zer den ulertzeko, jarduera ebatzi ondoren, balio zehatzarekiko distantzia erakusten zen. Bi jarduera mota zeuden: batean, landarea emaitzaren posizioan jarri behar zen gutxi gorabehera, eta, bestean, proposatutako eragiketa ebatzi behar zen denbora jakin baten barruan. Eduardek azaldu zuenez, denbora neurtzen zuten jarduerek estresatu egiten zuten, baina, praktikaren poderioz, gero eta hobeto aritzen zen halakoetan. Bigarren kasuan, beharrezkoa zen denbora mugatua izatea, emaitza zenbatestea sustatzeko eta kalkulu zehatzak egiteko joera naturala saihesteko. Jardueraren amaieran, Eduard pozik zegoen, bi izar lortu zituelako eta «hori bere kabuz lortu» zuelako.
Eduardi agertu zitzaion zortzigarren jardueran zatiketa baten zatidura eta hondarra kalkulatu behar ziren, kalkulagailuarekin. Eduard oso kontzentratuta egon zen, eta enuntziatu guztiak ebaztea lortu zuen. Jarduera egiten aritu ziren denboran, ikasleen kontzentrazio-maila oso altua izan zen.
Bederatzigarren jardueran berreketak egin behar ziren lianaren laguntzaz. Lianaren laguntzari esker, ikasleek errazago lotzen dituzte berrekizun bera baina berretzaile desberdinak dituzten berreketak. Eduarden kasuan, lehen aldia zen halako jarduera bat agertzen zitzaiona. Agian horregatik zuzendu zen alboko gelakidearengana, eta zera galdetu zion: «Ikusi al duzu hau?». Eta gelakideak honela erantzun zion: «Niri oraintxe atera zait; berria da!». Berritasun-sentsazio horri esker, ilusio handiagoarekin ekin zion Eduardek jarduerari.
Hurrengo jardueretan 4 eta 6 elementu arteko laginen batezbestekoa eta mediana kalkulatu behar ziren, eta kubotxoekin irudikatu. Ikusi genuenez, app-a automatikoki egokitzen da ikasle bakoitzaren mailara. Ondorioz, Eduardek alboko gelakideak baino eraikuntza konplikatuagoak egin behar izan zituen.
Hamabigarren jardueran objektuen masa kalkulatu behar zen, eta gramotik kilogramora eta alderantziz pasa behar ziren balioak. Balantza formatuan aurkeztuta, errazagoa da neurrien arteko baliokidetasunak ikustea.
Hurrengo jardueran poligonoak eraiki behar ziren geoplanoan, zukei izeneko jatorri japoniarreko buru-hausgarri batean inspiratua. Antzeko jarduerak agertu zitzaizkion lehen ere Eduardi, baina harentzat beti dira erronka, bere ikusmen espaziala proban jartzen baitute. Une horretan, ikusi genuen Eduard bereziki motibatuta zegoela. Antza, hainbat eduki-bloketako jarduerak agertu zitzaizkion. Ikasgelan zenbaki osoak lantzen ari ziren arren, Eduardek asko atsegin du Geometria, Neurria edo Estatistika blokeetako edukiak berrikustea.
Azken jarduera zenbaki arrunten arteko eragiketa konbinatuei buruzkoa zen: hondatutako kalkulagailua. Hortik kalkulu-estrategia ugari sortzen ziren; izan ere, ikasleek, kalkulagailuan erabilgarri zeuden teklekin bakarrik eta saka zitzaketen teklen gehieneko kopuru batekin, emaitza gisa 1 eta 10 arteko zenbaki arrunt bakoitza zuen eragiketa konbinatu bat aurkitu behar zuten. Eduarden aurpegia ikusita, jakin genuen zereginak ez ziola zirrararik eragiten. Zer gertatzen zitzaion galdetu genion, eta erantzun zigun «jarduera ebazteko kalkulu gehiegi egin behar» zituela.
Orokorrean, saioan zehar motibazio-maila altua izan zuen Eduardek, eta ahalegin handia egin zuen jarduerak egitean. Gainera, jarduera bakoitzaren amaieran 0 eta 3 izar artean jaso zituen, asmatu zituen erantzunen eta behar izan zituen laguntza-aholkuen arabera. Guztira, beraz, lor zitzakeen 42 izarretatik 31 izar lortu zituen egun hartan eta, beraz, nahiko pozik egon zitekeen.
Praktika digitalari buruzko artikulu honetan azaltzen dugun moduan, Eduardek bizitako esperientzian bi gauza ikus ditzakegu: batetik, praktika digitalari esker ikasleak adiago eta motibatuago daudela eta feedback-a berehala eta etengabe jasotze dutela, eta, bestetik, irakasleek ez dutela ezer zuzendu beharrik (aste amaieran txosten xehatua jasotzen dute); aldiz, ikasleak beha ditzakete, eta haien beharrei arreta handiagoa eskaini.
